2 CÁCH KHỞI ĐỘNG BỂ HIẾU KHÍ (AEROTANK)
1. Khởi động Bể Hiếu khí (Aerotank) có bùn nuôi cấy
Thông thường trong nước thải đã có hệ vi sinh vật để ổn định chất thải nhưng ở nồng độ thấp. Do đó cần phải nuôi và tăng nồng độ vi sinh để đạt được hiệu quả xử lý nhanh bằng cách hoàn bùn từ bể lắng thứ cấp và sục khí cho bể Hiếu khí (không bơm nước thải vào bể Hiếu khí cho đến khi bùn có khả năng xử lý cao và bắt đầu tạo bông).
Khi bể Hiếu khí (aerotank) đã bơm đầy nước sau xử lí sơ cấp:
- Đặt lưu lượng bùn hoàn 75-80% lưu lượng lớn nhất của bơm bùn;
- Bắt đầu sục khí ở mức để tạo sự hòa trộn hiệu quả nước thải. Nếu có hệ thống kiểm soát DO tự động, chỉnh DO ở mức 2.0-3.0mg/L. Nồng độ DO phải được theo dõi trong suốt quá trình khởi động để đảm bảo DO trên mức 2.0mg/L. Nồng độ DO có thể cao hơn mức này trong giai đoạn đầu của quá trình khởi động do OUR ban đầu thấp cùng với việc sục khí phải đảm bảo sự hòa trộn. Tuy nhiên điều này có thể chấp nhận.
- Duy trì quá trình sục khí và hoàn lưu cho đến khi vi sinh bắt đầu tạo bông và lắng hiệu quả trong bể lắng. Thường xuyên theo dõi quá trình nuôi bùn (nồng độ MLSS, khả lắng trong 30 phút của dòng hòa trộn, hoạt tính của bùn, nồng độ RASSS và SS trong bể lắng) để xác định thời gian chính xác để bắt đầu bơm nước thải vào bể aerotank nhằm tránh sự oxi hóa quá mức chất thải và phá vỡ bông bùn.
- Ngoài ra còn theo dõi chiều cao lớp bùn trong bể lắng. Các số liệu này sẽ cho phép tính toán SVI của dòng hòa trộn khi sinh khối bắt đầu phát triển. Phân tích BOD của đầu vô thứ cấp (và COD nếu cần thiết) trong giai đoạn khởi động để tính toán chỉ số F/M.
Khi bùn bắt đầu tạo bông thêm chất hữu cơ vào bể Hiếu khí (aerotank) như sau:
- Mở cửa ra của bể lắng dần dần để nước chảy ra không gây xáo trộn bể lắng;
- Dần dần thêm tăng nồng độ chất hữu cơ (từ dòng ra sơ cấp) vào bể aerotank cho đến khi chất rắn bắt đầu đi qua máng tràn của bể lắng;
- Đóng cửa ra và tiếp tục vận hành bể aerotank và bùn tuần hoàn như đã trình bày. Tiếp tục trình tự tăng tải hữu cơ và sục khí cho đến khi bông bùn phát triển và chỉ số SVI của dòng hòa trộn nằm trong khoảng 150-200mg/Lvà nồng độ sinh khối gia tăng cho phép xử lí nước thải ở lưu lượng thấp nhất. Nồng độ sinh khối có thể tính toán theo công thức.
Trong đó:
- MLSSm : nồng độ dòng hoà trộn nhỏ nhất cho phép (mg/L)
- BOD :nồng độ BOD trung bình dòng vào thứ cấp (mg/L)
- Qm: lưu lương nhỏ nhất cố thể kiểm soát (m3)
- V: thể tích bể aerotank (m3)
Dưới điều kiện khởi động bình thuờng thì F/M nên nằm trong khoảng 0,2-0,5 cho đến khi hệ thống ổn định và sau đó nâng lên hay hạ xuống đến khoảng thiết kế.
Khi nồng độ MLSS đạt giá trị nhỏ nhất có thể chấp nhận ,vận hành bể với dòng chảy liên tục. Quá trình này bao gồm các bước :
- Dần dần mở cửa ra bể lắng để không gây xáo trộn thuỷ lực trong bể lắng;
- Đặt lưu lượng tuần hoàn khoảng 50-75% lưu lượng dòng vào bể aerotank;
- Điều chỉnh dòng vào bể aerotank đạt giá trị lưu lượng tính theo công thức trên, sử dụng BOD và MLSS của dòng vào.Quan sát cẩn thận để đảm bảo lưu lượng, dòng tuần hoàn, tốc độ sục khí đuợc duy trì ở giá trị thích hợp. Không cho toàn bộ lưu lượng vào bể aerotank cho đến khi tỉ số F/M đạt giá trị phù hợp.( Phần còn lại của dòng vào có thể xử lý ở chỗ khác);
- Bắt đầu thải bùn ở tốc độ mà MCRT nằm trong khoảng 6-8 ngày nhằm ngăn chặn sự phát triển của hệ bùn cũ kém hoạt tính.Vận hành sớm và liên tục để hạn chế sự đứt quảng của hệ bùn sinh học.
Tiếp tục theo dõi vận hành bể aerotank và nồng độ BOD đầu ra sơ cấp trong khi dần dần tăng tải vô bể aerotank khi tỉ số F/M =0,2-0,5. Duy trì tỉ số này cho đến khi toàn bộ dòng vào bể aerotank được xử lý tại thời điểm mà F/M có thể từ từ điều chỉnh đạt giá trị thiết kế. Điều chỉnh tốc độc tuần hoàn để duy trì lớp bùn trong bể lắng đạt mức an toàn để tránh bùn bị mang đi theo dòng nước.Khi MLSS tăng đến giá trị đủ để xử lý toàn bộ dòng vào thì áp dụng cách thức kiểm soát vận hành thông thuờng.
Khoảng thời gian cần thiết từ lúc bắt đầu đến lúc điều kiện vận hành bình thường phụ thuộc phần lớn vào các yếu tố như thành phần và đặc biệt là nhiệt độ nước thải, từ 1 đến 4 tuần. Thời gian khởi động có thể đạt giá trị nhỏ nhất mà điều kiện cho phép nhờ kiểm soát quá trình nghiêm ngặt.
Việc kiểm soát dòng chảy vô bể aerotank rất quan trọng nhằm đảm bảo hệ vi sinh không bị quá tải. Nếu không hệ vi sinh sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng, giảm khả năng tạo bông bùn và bùn bị rửa trôi khỏi quá trình. Nếu trạm mới vận hành rất cần thiết kiểm soát vận tốc dòng vào hay một số dòng vào bể bùn hoạt tính sau quá trình xử lý sơ bộ. Khi bắt đầu chạy một đơn vị xử lý trong hệ thống, nên chuyển dòng vào từ bể có sẵn cho đến khi bể aerotank mới ổn định.
2. Khởi động bể Hiếu khí (Aerotank) không có bùn nuôi cấy
Thời gian khởi động cho quá trình bùn hoạt tính có thể giảm đáng kể nếu bùn thô tốt. Bùn thô cần thiết khi nhiệt độ thấp ngăn cản sự tích tụ hệ vi sinh hoạt tính trong thời gian cho phép.Việc này sẽ giảm thời gian đáng kể để hệ thống ổn định xử lý.
Quyết định lựa chọn khởi động có bùn thô hay không phụ thuộc vào điều kiện khởi động đặc biệt là thời gian để dòng ra đạt đạt tiêu chuẩn cho phép và chi phí vận chuyển bùn. Lượng bùn thô bổ sung vào bể aerotank phụ thuộc vào địa điểm lấy bùn và chi phí vận chuyển bùn. Lượng bùn thô nên có nồng độ cao nhất để giảm chi phí vận chuyển nhưng không sử dụng phương pháp hóa học cô đặc bùn. Khi bùn được lấy, cần đưa bùn vào hoạt động ngay để giữ bùn ở điều kiện hiếu khí.
Quá trình căn bản khi khởi động bể aerotank với bùn thô cũng giống như quá trình không có bùn thô ngoại trừ thời gian được rút ngắn và không cần giai đoạn nuôi bùn phát triển.Khi kiểm tra bể và các thiết bị hoàn thành, dẫn nước vào bể (nước từ dòng ra sau xử lý sơ cấp) và sục khí. Quá trình này giống bước 1 đến bước 3 trong khởi động không có bùn thô và điều chỉnh tốc độ RAS 75-80% giá trị lớn nhất và vận tốc sục khí để duy trì DO từ 2.0-3.0 mg/L. Giữ các giá trị này cho đến khi bùn tạo bông và quá trình lắng xảy ra. Cần lượng bùn thô đủ để nâng MLSS ban đầu lên 500-750mg/L. Ngoài ra, theo dõi bể aerotank và dòng ra sơ cấp như các bước của quá trình khởi động không có bùn thô.
Tiến hành bước 7 đến 10 của quá trình khởi động không có bùn thô khi nồng độ MLSS đạt đến giá trị nhỏ nhất để chạy bể aerotank. Các bước này bao gồm: dần dần mở cửa ra bể lắng, chỉnh tốc độ tuần hoàn bùn 50-75% tốc tốc dòng vào bể aerotank, bắt đầu tải ở mức tính toán và xả bùn để đạt MCRT 6 đến 8 ngày . Vận hành giống như quá trình khởi động không có bùn thô, tải vào bể aerotank tăng lên cẩn thận khi nồng độ MLSS gia tăng để duy trì F/M trong khoảng 0.2-0.5. Khi bể aerotank được đưa vào hoạt động, có thể tăng tốc độ xả bùn để đưa tỉ số F/M về giá trị thiết kế.
Liên hệ Công Ty TNHH Công Nghệ Môi Trường Dovitech để được hỗ trợ.